Bjork - Vulnicura

When "Homogenic" was released, Bjork became an icon and a pioneer in electronic music, combining epic melodies, killer string arrangements, trip-hop beats and spooky vocals. It was the first time that it became actually obvious she is an elf from Iceland or something, leaving behind her dance and MTV era. "Vespertine" and "Medúlla" made clear that Bjork was not about to return to something mainstream anytime soon, thus revealing her constant desire to experiment with her productions. It took her three years to produce something you can call "almost mainstream" with "Volta" (Timbaland was involved), using percussions and horns all through the album, while her next effort, "Biophilia", was her first multimedia project with an extensive use of tablets, musical instruments especially designed for her and unusual time signatures. So what's next?

"Vulnicura" is next. Her brand new album has just leaked/been released, so it's available anywhere. With nine tracks written and produced by herself and Arca (Kanye West, FKA Twigs), this project could easily be the sequel of "Homogenic", using the same technology and the same instruments as "Biophilia". It's the most fragile and sensitive Bjork in years, for sure.

"Lionsong" is almost a pop song with an experimental arrangement, proving that when she wants it, she can write an actual chorus in a song (she did it in "Crystalline", too). "Black lake", the best track in here, creates a fragile utopia of her and her ex-lover ("Did I love you too much? Devotion and me broken. So I repent, destroyed."), but with a sense of an apology letter, not an actual situation. In "Family", The Haxan Cloak has helped in the production process, while in "Atom Dance", Antony Hegarty is singing along with her in full baritone mode and some heavy drum programming. "Notget" could and should be used in a brothers Nolan film about an uninhabitable planet. "Mouth mantra" works as a drug - you want to inhale every vocal, every violin and every sci-fi synth in it. It goes back, when Bjork used to sing electronic music produced by Nellee Hooper, so this is probably her most "Post" moment as far as "Vulnicura" is concerned.

Everyone is trying (once again) to figure out what Bjork and "Vulnicura" stand for. But the interesting thing is that Bjork stands for music, nothing else in particular. And that's all. She can write dance and pop music, but she does not give a fuck about doing so, she is beyond that. She uses technology, she arranges strings and horns the way no one has done in the past, she is constantly breaking time signature rules. She is the one and only musician today who has created something no one has not even dared to dream of creating. Bjork is a musical phenomenon. In 30 years, she will be a course in music schools and a legend in our laptops and our cd collections. That's what Bjork and "Vulnicura" stand for - music history, once again.

AnArtCalled... 9,5/10

Blogovision 2011 - No 12: Bjork - Biophilia

Εντάξει, το παραδέχομαι. Είναι φορές που η Bjork μεγαλουργεί, αλήθεια. Είναι κι άλλες όμως που θες να πάρεις ένα μολύβι, να το ξύσεις και να το κάνεις μυτερό, να το χώσεις στο μάτι σου, να βρει εγκέφαλο και να το στριφογυρίζεις μέχρι να χρειαστεί πάλι ξύσιμο. Το τελευταίο το έπαθα με το soundtrack της ταινίας "Drawing Restraint 9" αλλά και μερικά κομμάτια του "Medulla". Εδώ δεν παραδίδει (πάλι) μαθήματα μελωδίας, αλλά ο δίσκος έχει πολλές αρετές.

Έχει concept σε μια εποχή που τα concept albums είναι υπό εξαφάνιση. Έχει ενορχηστρωτικές καινοτομίες και όργανα (gameleste) που φτιάχτηκαν για την ξωτική της φάτσα και μόνο. Έχει συνεργασία με την Apple για δέκα διαφορετικά applications. Sample-άρει το πιο ιστορικό σόλο/ προάγγελο της drum and bass, Amen break, από το "Amen, Brother" του 1969. Συνεργάζεται και πάλι με τον Gondry. Επηρεάζεται από τον Burton (άκου το "Hollow"). Σου κάνει πλύση εγκεφάλου για το πού μπορεί να φτάσει μια παραγωγή. Κι αν δεν σε έπεισα, μπες εδώ και διάβασε ολόκληρη την κριτική ή ξύσε κι άλλο το μολύβι σου.

Γιατί στο 12 κι όχι πιο πάνω; Γιατί θα γινόμουν (περισσότερο) προκλητικός.

Γιατι στο 12 κι όχι πιο κάτω; Γιατί όταν η Bjork γίνεται πιο εύκολη (βλέπε "Volta" και συνεργασία με Timbaland), χάνει τη γοητεία της. Στα δύσκολα μου κάνει κάτι, όπως εδώ. Κι άλλωστε, προτιμώ μια δύσκολη Bjork από τους βαρετούς πλέον Radiohead.

No 13: Nicolas Jaar - Space Is Only Noise
No 14: Kanye West and Jay-Z - Watch The Throne
No 15: PJ Harvey - Let England Shake
No 16: Jamie Woon - Mirrorwriting
No 17: The Vaccines - What Did You Expect From The Vaccines?
Νο 18: Elbow - Build A Rocket Boys!
No 19: The Horrors - Skying
No 20: Laura Marling - A Creature I Don't Know

Bjork – Biophilia

Κάθε φορά που ανοίγω το κεφάλαιο Bjork με πιάνει δέος και πονοκέφαλος. Δέος, γιατί ασχολούμαι με την πιο πρωτοπόρο παρουσία στη μουσική βιομηχανία τα τελευταία είκοσι χρόνια και πονοκέφαλος, γιατί μερικούς δίσκους δεν αντέχω να τους ακούσω πολλές φορές, ακόμα κι αν ξέρω πως σε εκατό χρόνια θα είναι βασικό αντικείμενο μελέτης των μουσικών αναλυτών ανά τον κόσμο. Εδώ μάλιστα όχι μόνο συνεργάζεται με την Apple για δέκα διαφορετικά applications (ένα για κάθε κομμάτι), αλλά και χρησιμοποιεί (πάλι) όργανα που κατασκευάστηκαν αποκλειστικά για την πάρτη της (Gameleste). Με άξονα, λοιπόν, αυτές τις δύο αλήθειες μου, ξεκινάω την ακρόαση του concept album/musical project, “Biophilia”, track by track…

“Moon”
Το εξώφυλλο του δίσκου αποτελεί άξονα για το γύρισμα του ανάλογου video για το promo single του, “Moon”. Ο ρυθμός δεν είναι σαφής, μιας και είναι γραμμένο σε 17/8 και αν βάλεις τα αυτιά σου μέσα στα ηχεία, μπορείς να διακρίνεις τέσσερις άρπες και πολλές αρμονίες στις φωνές. Το κομμάτι εξερευνά την έννοια του κύκλου της ζωής, με αλληγορίες που μιλούν μέσα από τον κάθε κύκλο που κάνει η σελήνη και απώτερο στόχο να διατυμπανίσει την αρχή και το τέλος κάθε απόφασης, κάθε ενέργειας και κάθε ανθρώπινης λειτουργίας και σκέψης. Σαρωτικό σε επίπεδο σύλληψης, ευφυές σε επίπεδο σύνθεσης και εκτελεστικά δύσκολο, αν σκεφτεί κανείς το μέτρο και το στήσιμο της ηχογράφησης από τέσσερις διαφορετικούς αρπίστες.

“Thunderbolt”
Είναι στιγμές που περιμένεις ένα τραγούδι να σε πάει κάπου και να πάθεις το κατιτίς σου. Ε, το “Thunderbolt” δεν είναι μια τέτοια στιγμή. Βέβαια, δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη, μιας και το ισλανδικό ξωτικό χρησιμοποιεί την παρακαταθήκη του Νίκολα Τέσλα στο studio και βγάζει ήχους και θορύβους, χρησιμοποιώντας το πηνίο Τέσλα και συνδυάζοντας την επιστήμη 120 ετών για τις ανάγκες μιας ημιηλεκτρονικής, avant-garde δοκιμασίας. Η φωνή της για άλλη μια φορά δίνει ψυχή σε κάτι νεκρό από τη φύση του και ζωντανεύει ένα σχεδόν τραγούδι που κάτω από άλλες συνθήκες θα έπαιρνε την κατρακύλα και θα έμπαινε στην κατηγορία “πειραματικό”.

“Crystalline”
Την αυτού μεγαλειότητα προσκυνώ με χάρη και σεβασμό, αφού το “Crystalline” με διασύρει στην πιο ανώμαλη απογείωση της χρονιάς. Το πρώιμο pop παρελθόν της έρχεται σε παράλληλη σύγκρουση με την πιο πρόσφατη πειραματική και avant-garde δουλειά της, καταφέρνοντας να δημιουργήσει μια από τις πιο σημαντικές στιγμές, αν όχι την πιο σημαντική, του “Biophilia”. Η πολυσυζητημένη γέφυρα sample-άρει το πιο ιστορικό σόλο/ προάγγελο της drum and bass, Amen break, από το "Amen, Brother" του 1969. Το video-clip, γυρισμένο από την ιδιοφυία του Michel Gondry, παρουσιάζει τη Bjork ως μια παντοδύναμη και μελωδική Θεά, που κινεί τα νήματα της ζωής και των ουράνιων σωμάτων. Έγραψα αρκετά, αλλά δεν έχω λόγια. Έτσι, για το οξύμωρο του θέματος.

“Cosmogony”
Από την εισαγωγή παίρνεις πρέφα πως πρόκειται για μια ευαίσθητη και σχεδόν ambient κατάθεση ψυχής, με χαοτικές φωνές, στοιχειώδη ρυθμό, που αργείς να καταλάβεις, πνευστά που χάνονται μέσα στις ατμόσφαιρες και ευδιάκριτο ρεφρέν που μπορείς μέχρι και να μουρμουρίσεις. Το τελευταίο είναι μεγάλο θέμα σε μια ακρόαση της Bjork, οπότε πες ευχαριστώ και πήγαινε στο επόμενο track…

“Dark Matter”
Ενώ έχω την αίσθηση πως ακούω το “Possibly Maybe” του 1995, η συνέχεια μου κατεδαφίζει τους ευσεβείς πόθους. Το “Dark Matter” αποτελεί τη συνέχεια του “Cosmogony”, συνθετικά τουλάχιστον, μιας και λειτουργεί ακόμα πιο αφαιρετικά, παίζει με πολλά επίπεδα φωνών και μονοτονικών ηλεκτρονικών ήχων, ενώ κορυφώνει την αίσθηση του προηγούμενου track και σε αφήνει άφωνο με τη δυνατότητά της ερμηνεύτριας να ακολουθεί το ‘ανύπαρκτο’ tempo. Δύσκολο, αν μη τι άλλο.

“Hollow”
Γραμμένο σε 17/8, όπως και το εισαγωγικό “Moon”, το “Hollow” αποτελεί μια επίπονη σύλληψη για τη Bjork, αφού σκοπός της ήταν να επικοινωνήσει με τους προγόνους της και να νιώσει μέρος μιας γενετικής αλυσίδας, που αποτελείται, ηχητικά τουλάχιστον, από παιχνιδιάρικα έγχορδα, φωνές και μια παραστατική διάθεση, που παραπέμπει στον Danny Elfman και τις παραμυθένιες ταινίες του Burton. Και δεν σταματά εδώ…

“Virus”
Αυτό που μπορεί να μην σου έδωσε μερικά δευτερόλεπτα πιο πριν, στο δίνει τώρα. Ένα κυνηγητό μέσα στον ανθρώπινο οργανισμό, μια βιολογική πάλη και μια στοιχειωτική πρώτη φωνή, που δεν διαμελίζει το ρυθμό για να κάνει τα δικά της, ως συνήθως. Στο συγκεκριμένο track, έχει ενδιαφέρον να τσεκάρεις το application, που αναπαριστά την επίθεση ενός ιού σε ένα κύτταρο και τη διαδικασία που το κύτταρο, κατ’ επέκταση ο άνθρωπος, σκοτώνει τον ιό από την υπερβολική του αγάπη, αλληγορώντας φυσικά για τα ανθρώπινα πάθη.

“Sacrifice”
Η θυσία στο βωμό του ρυθμού είναι βρώμικη και μεθυστική. Δε χωρά αμφιβολία πως πρόκειται για την πιο minimal στιγμή του δίσκου, γεγονός που δίνει περισσότερη αξία στη σύνθεση και την παραγωγή του. Ή θα το αγαπήσεις ή θα το μισήσεις. Σίγουρα, θα το προσέξεις.

“Mutual Core”
Μου πήρε 8 tracks για να τη χάσω, αλλά τελικά το κατάφερα. Οι πληροφορίες μου λένε πως το μέτρο του είναι 5/4 κι εγώ το πιστεύω, αν και δεν το ακούω. Η φωνή της με μπερδεύει, τα drums με κερδίζουν όταν ξεκινάνε, στην πορεία όλα με ζαλίζουν, αλλά στο τέλος θέλω να το ακούσω ξανά για να καταλάβω τι ακούω. Δεν θα σε απασχολήσει πολύ, αλλά παίζει να σου αρέσει αν έχεις κολλήσει στο “Sacrifice”.

“Solstice”
Στο κλείσιμο, η Bjork ακολουθεί τους δρόμους της αντίστιξης και δουλεύει τις μελωδίες της ανεξάρτητα και συμπληρωματικά, ώστε να δώσει έμφαση στην κίνηση των πλανητών και την περιστροφή της Γης γύρω από τον άξονά της. Συνθετικά, το πιο δύσκολο τόλμημα του δίσκου, ενώ αισθητικά η πιο μυστικιστική στιγμή του. Μπορεί να έχεις κουραστεί από όλη την ακρόαση, αλλά αξίζει τον κόπο να δώσεις στο “Solstice” μια δεύτερη και ίσως και μια τρίτη ευκαιρία.

Αν τα κατάφερες μέχρι εδώ, σου αξίζουν συγχαρητήρια. Τώρα, μπορείς να ακούσεις ό,τι θελήσεις, χωρίς να έχεις τύψεις για το επιφανειακό του πράγματος. Bjork πάντως δεν θα είναι, βάζω στοίχημα.